Jeśli dopiero zaczynasz swoją przygodę z pieczeniem chleba i chcesz wiedzieć co kupić na początek bez wydawania dużej ilość gotówki, zapraszam do czytania. Pod podstawowym zestawem będzie również parę dodatkowych narzędzi. Zapraszam!
Piekąc chleb w domu, musimy zdecydować, czy chcemy piec go w foremkach, czy bez form. Możemy piec oczywiście oboma sposobami. Jeśli nie jest to dla nas problem, najlepiej na początku zakupić garnek żeliwny lub kamień szamotowy (o tym później) i jedną formę do pieczenia chleba. Zapewni nam to większą różnorodność i elastyczność w pieczeniu.
Podstawowe wyposażenie
- Duża miska – Najlepiej kupić od razu kilka sztuk. Plastik jest wygodny do czyszczenia, a jego cena jest przystępna. Nie kupujcie tanich firm z marketów, bez certyfikatu do kontaktu z żywnością!
- Waga – jedno z ważniejszych narzędzi w pieczeniu i kuchni. Bez wagi nigdy nie będziemy potrafili do końca wyciągać wniosków z błędów oraz mieli możliwość zmieniać dowolnie przepisy. Tak, ja też lubię kuchnię mojej babci i wszystko na oko, ale nawet ona w wieku 84 lat przekonała się do wagi i teraz waży wszystko co do grama.
- Spatula silikonowa – dzięki niej bezproblemowo będziemy mogli mieszać zakwasy, nie brudząc tak bardzo pojemnika, w którym się znajduje. Im węższa, tym lepiej.
- Słoik/wysoki pojemnik – potrzebny będzie pojemnik, w którym będziemy trzymać zakwas. Na początek wystarczy taki o pojemności 200 ml, ważne żeby łatwo się go czyściło – dlatego wybierajcie naczynia bez małych szczelin i zdobień.
- Rękawice do pieczenia – bardzo ważny element domowej piekarni. Nie kupujcie tanich rękawic w supermarketach, nie są z dobrych materiałów i są krótkotrwałe. Najlepiej kupić porządne rękawice, które wytrzymują do 350°C. Nie będą dodatkową ozdobą w kuchni, ale gwarantują bezpieczeństwo i wygodę pracy.
- Skrobka plastikowa + ewentualnie metalowa – dzięki skrobkom będziemy mogli kontrolować ciasto przy formowaniu, a do tego z łatwością przyjdzie nam czyszczenie blatu. Metalowa nie jest na początek konieczna, jednak ułatwia prace z ciastem z wyższą hydracją.
- Termometr – przyda się do sprawdzenia temperatury ciasta, wody i wypieków. Na sam początek wystarczy nam taki do 50zł.
- Koszyki do rozrostu chleba – Najpopularniejsze są wiklinowe i ratanowe. Oba są dobrej jakości, jednak wiklinowe często odstają wielkością, więc sprawdzajcie dokładnie wymiary przed zakupem.
- Żyletki – będziemy je używać do nacinania chleba. Nie potrzebujemy na początek specjalnych nacinaków. Kliknij tutaj, aby zobaczyć, jak zrobić domowy nacinak, który sprawdzi się przy pieczeniu chleba.
W czym ten chleb piec?
Do pieczenia chleba w domu używać można garnków żeliwnych, szklanych, glinianych lub kamieni szamotowych. Ważne, by materiał, z którego jest zbudowany garnek, trzymał długo temperaturę i oddawał ją do ciasta przez cały czas pieczenia.
- Garnki żeliwne – są droższe, ale bardzo uniwersalne, nie trzeba ich moczyć przed pieczeniem, mycie jest stosunkowo łatwe, a do tego wystarczą nam na parę dobrych lat. Nie rozbiją nam się i możemy robić w nich też duże ilości zup, gulaszów itp. Przy wyborze warto zwrócić uwagę na rozmiar. 6,5 litra wystarczy na duże chleby, jeśli chcemy piec dla dwóch osób wystarczy 4l. Garnek ma też kolejny plus w postaci automatycznego parowania chleba. Chleb, który się piecze, oddaje wilgoć. Dzięki zamknięciu, chleb zaparowuje się samoistnie.
- Kamień szamotowy – do kupienia na Allegro lub w sklepach piekarniczych. Nie kupujcie cegieł szamotowych, chyba, że macie zamiar trzymać je w jednym miejscu cały czas (piec do pizzy). W innym wypadku są one bardzo niewygodne do przenoszenia. Kamień szamotowy ma ogromny plus w postaci wielkości – zmieścimy go do większości piekarników (zmierzcie przed zakupem konkretnego modelu!), a do tego gwarantuje nam większą powierzchnię do pieczenia i możemy piec np. 2-3 bagietki naraz lub dwa mniejsze bochenki (wszystko zależy od rozmiarów). Minusem jest para, którą musimy sami wytworzyć (zapraszam do poradnika (link)). Jeśli nasz piekarnik jest szczelny, będzie to znacznie ułatwione. Jednak jeśli piekarnik ma zawór, możemy mieć kłopoty, aby dobrze zaparować chleb. Musicie zdecydować, jak często pieczecie i w jakiej ilości. Dla osób, które planują większe ilości i chcą od razu piec np. bagietki – kamień będzie w sam raz.
- Foremki do pieczenia – rynek jest zalany różnymi foremkami. Rozdzielmy je na kategorie:
– formy szklane -> nie przewodzą bardzo dobrze temperatury, a do tego musimy bardzo uważać przy wyciąganiu chleba. Plus za możliwość mycia w zmywarce
– formy stalowe -> podobnie jak żeliwne woki i patelnie, należy je wypalić przed użyciem. Na pewno posłużą na lata, jednak mogą wymagać wypalania.
– formy silikonowe -> łatwe do mycia, jednak chleb nie zyska odpowiedniego wsparcia przy wypieku. Transport temperatury będzie zależeć od jakości silikonu, z którego jest wykonana.
– formy aluminiowe -> nie powinny być używane z ciastem na zakwasie, ze względu na reakcje, które mogą w nich zachodzić.
– formy aluminiowe andonowane (i inne formy utrwalenia struktury) -> mogą być używane do pieczenia, jednak trzeba je posmarować przed wsadzeniem ciasta, aby nie przywarło. Według badań, jedzenie reagujące z aluminium sprawia, że zostaje metaliczny posmak i ok 0.0025mg aluminium trafia do 250g pokarmu. Dlatego lepiej nie piec chlebów żytnich w takich formach, choć andonowanie tych form sprawia, że mają warstwę ochronną.
– formy kwasoodporne -> są bardzo trwałe, jednak musimy je dodatkowo natłuszczać.
– formy osilikonowane -> formy które są zrobione np. z alu-steel, a w środku pokryte są warstwą silikonu i te właśnie polecam! Dlaczego? Nie musimy smarować niczym formy, często forma jest czysta po wyjęciu chleba, do tego chleb ma chrupiącą skórkę. Są droższe, ale co za tym idzie, dobrze wykonane i wygodne.
– formy "non- stick" -> non-stick często działa tylko przez pierwsze parę wypieków, potem musimy już przygotować formy przed pieczeniem.
– wszystkie formy z marketów -> kupując foremkę za paręnaście złotych nie spodziewajmy się, że starczy ona nam nawet na parę miesięcy. W przypadku sprzętu kuchennego naprawdę nie warto oszczędzać. - Płaska blacha – przyda nam się do pieczenia krakersów, focacci, bajgli. Parę rodzajów znajdziemy np. w IKEA.
Mąka
Mąki w Polsce oznaczane są od 450 do 2000. Wartość ta kwalifikuje ilość popiołu po spaleniu w specjalnym piecu. Co to oznacza dla nas? Im niższa wartość mąki tym będzie ona bielsza, ponieważ mielone będzie głównie bielmo – środek ziarna. Mąki tzw. razowe oznaczają mąki, które powstały ze zmielenia prawie całego ziarna, wraz z okrywą (która ma bardzo dużo wartości odżywczych).
Na sam początek pieczenia przyda wam się mąka żytnia 2000 do wyhodowania zakwasu, mąka pszenna chlebowa (650-850) oraz mąka pszenna 2000. Ten zestaw wystarczy wam do wypieku podstawowych bochenków. Jeśli lubicie żytnie pieczywo, warto też kupić mąkę żytnią 720/1150, aby urozmaicać chleby żytnie.
- Mąka pszenna chlebowa – oferta jest coraz większa. Na sam początek/w awaryjnych sytuacjach polecam "Złote Pola 650" z sieci supermarketów Biedronka. Jeśli jednak pieczecie więcej, zależy wam na mące, która nie jest standaryzowana i bardzo przyjemna w smaku, polecam Młyn Ciechanowiec.
- Mąki razowe:
- https://sklep.juchowo.org/
- https://biobabalscy.pl/
- https://www.niro-bio.pl/ - Mąka ryżowa – bardzo pomocna przy podsypywaniu koszyków i chleba. Szukajcie marki, które produkują mąkę drobno zmieloną, a jeśli macie Thermomix lub młynek do zboża, możecie sami zmielić ryż – wyjdzie o wiele taniej i możecie dostosować sami grubość.
Pamiętajcie, że mąki będą się różnić w zależności od tego, jak drobno zostały zmielone, od konkretnych zbiorów i danej partii mąki. Nie kupujcie od razu dużych ilości mąk z młynów, których nie znacie – dzięki temu zawsze będziecie mogli zmienić swojego dostawcę.
Dodatkowe akcesoria:
- Pirometr – urządzenie do pomiaru temperatury powierzchni. Jeśli pieczecie na szamocie lub innym materiale, pomoże wam osiągnąć lepsze wypieki, a przy okazji sprawdzicie jak rozkłada się temperatura w waszym piekarniku.
- Nacinak do chleba – do dobrego nacinania chleba nie jest potrzebny nacinak! Potrzebna jest precyzja i doświadczenie. Jednak ułatwiają nam to różnego rodzaju nacinaki.
- Duży pojemnik na ciasto – przydatna rzecz przy produkcji większej ilości ciasta. Dzięki przezroczystemu pojemnikowi możemy obserwować i dokładniej kontrolować fermentację.
- Duży pojemnik na mąkę – zmieści 5 kg mąki, a my będziemy mogli obserwować czy nasza mąka jest w dobrej kondycji i nie posiada szkodników (to się zdarza, trzeba wtedy wyrzucić całą partię zainfekowanej mąki, przejrzeć inne suche produkty i pilnować przy kolejnych zakupach).
Podsumowanie
Jeśli dopiero zaczynacie swoją przygodę z pieczeniem – nie potrzebujecie całego sprzętu, aby piec dobry chleb. Najważniejsze to zacząć i spróbować swoich sił. Nie załamujcie się jeśli coś nie wychodzi, każdy bochenek to nowe doświadczenie. Zapisujcie swoje przepisy i rezultaty przy konkretnym cieście.* Powodzenia!
Maks
*lista produktów będzie na bieżąco aktualizowana